Nieuw Licht

Voor de zomertentoonstelling Nieuw Licht 2024 nodigde Grote Kerk Alkmaar het kunstenaarsduo Driessens & Verstappen uit. Hun project Fossil Remains onderzoekt de fossielen van het verleden én de toekomst.
De kerk is gebouwd op miljoenen jaren geschiedenis. In de vloer van Belgisch hardsteen zijn fossielen te vinden van schelpen en koralen, resten van een tropische zee waarin de Ardennen ooit lagen. Driessens & Verstappen lieten zich hierdoor inspireren, maar keken ook vooruit: naar de rol van plastic als mogelijk fossiel van de toekomst.

Plastic vergaat niet. Het hoopt zich op in oceanen, spoelt aan op stranden, zinkt naar de bodem. Wat als dit afval uiteindelijk versteent en net zo tastbaar wordt als de fossielen onder onze voeten?
De tentoonstelling bestaat uit drie delen: een reeks ‘zerken’ van plastic bovenop bestaande grafstenen, een speurtocht naar fossielen in samenwerking met paleontoloog Jelle Reumer en een serie denkbeeldige zeewezens – Plastomorphs – die plastic als bouwmateriaal gebruiken.

Met Fossil Remains brengen Driessens & Verstappen een gelaagde tijdreis in beeld: van oerzee tot plastic tijdperk.

Alkmaar Ontzet is een verhaal waar de in Alkmaar geboren en in Egmond aan Zee getogen Folkert de Jong sterke associaties bij heeft. Deze gebeurtenis vormt dan ook het vertrekpunt voor de tentoonstelling Dutch Mechanisms. Beeldengroepen van a-typische materialen - zoals styrofoam, polyurethaanschuim en epoxy – verschenen in de zomer van 2023 in de Grote Kerk Alkmaar. Met het project wil Folkert de Jong de grote verschuivingen van de geschiedenis onderzoeken. Dutch Mechanisms gaat over de kneedbaarheid van de Nederlandse geschiedenis.

Geschiedenis heeft Folkert de Jong altijd al gefascineerd. Vooral het multidimensionale aspect – dat de geschiedenis bekeken kan worden vanuit verschillende perspectieven – inspireert de kunstenaar. Eerder maakte De Jong de werken Operation Harmony en The De Witt Brothers, gebaseerd op de perspectieven uit de geschiedenislessen over de zeventiende eeuw, zoals die decennialang werden gegeven in Nederland. De veranderende tijdsgeest heeft de herziening en heroverweging van de Nederlandse geschiedenis in volle vaart gebracht. Het was dan ook een shock voor De Jong om zich te realiseren dat de verhalen over de geschiedenis van Nederland, die hij als kind en tiener op school had meegekregen vanuit een ander perspectief, gezien kunnen worden als perioden van uitbuiting en onderdrukking. Helden werden ineens schurken.

In de zomer van 2022 was Common Ground van kunstenares Nynke Koster te zien op het hoogkoor van de Grote Kerk. Voor veel Alkmaarders vormt de Grote Kerk de huiskamer van Alkmaar. Maar wat is dat precies, een huiskamer van de stad? En wie voelt zich hier allemaal thuis? Voor dit speciaal voor deze plek ontworpen kunstwerk ging Koster aan de slag met het thuisgevoel van Alkmaarders. Door te werken met een 'afgiet'-methode herpositioneert Koster verhalen en objecten en daagt ze bezoekers uit om er letterlijk op een andere manier naar te kijken. Het publiek mocht plaatsnemen op het omgekeerde gewelf gemaakt van zacht schuim en rubber, waar je letterlijk tussen de verhalen van Alkmaar lag. Het werk verbond de verhalen van verschillende gemeenschappen in de stad met elkaar.

In 2021 is de Grote Kerk Alkmaar begonnen met een nieuw kunstproject: Nieuw Licht. Kunst in de Grote Kerk Alkmaar. De tentoonstelling Taking a Line for a Walk met kunstenaar Thomas Trum was de eerste editie in deze nieuwe reeks. Het uitgangspunt van de reeks Nieuw Licht is tweeledig. De kunstenaar wordt in de eerste plaats gevraagd om een site-specific werk te maken waarin hij of zij reflecteert op de plek en/of de historie van de kerk. Het staat de kunstenaar vrij om een eigen verbinding met het gebouw aan te gaan. Daarnaast vragen wij de kunstenaar om zich te verhouden tot de ruimte. Het formaat van de kerk nodigt uit om projecten te realiseren die op andere locaties niet zouden kunnen.